Kiểm tra cảm biến nhiệt độ nước làm mát như thế nào?

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là một trong những cảm biến cực kỳ quan trọng với oto, được sử dụng với mục đích đo nhiệt độ làm mát của động cơ, sau đó tiếp nhận thông tin và gửi tín hiệu cho ECU để điều chỉnh một số thông tin về: thời điểm đánh lửa, thời gian phun nhiên liệu… Việc này giúp cho quá trình vận hành “xế cưng” của anh em luôn ổn định, chất lượng xe đảm bảo độ bền bỉ. 

Sơ lược về cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát giúp động cơ hoạt động ổn định

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát hay còn được gọi ngắn gọn là ETCS (cảm biến nhiệt độ nước làm mát động cơ) hay cảm biến ECT (Engine Coolant Temperature). Đây là bộ phận cảm biến quan trọng của một chiếc xe oto, có nhiệm vụ đo nhiệt độ của hỗn hợp chất làm mát trong xe và gửi tín hiệu cho ECU (bộ điều khiển trung tâm).

Qua đó, ECU sẽ thay đổi một vài thông số, hiệu chỉnh một số thông tin như: bật hoặc tắt quạt két nước làm mát, thời điểm đánh lửa, thời gian phun nhiên liệu… làm mát động cơ, giúp động cơ hoạt động ở nhiệt độ phù hợp, tăng độ bền cho xe. 

Ở một số dòng xe hiện nay, ngoài cảm biến nhiệt độ nước làm mát được gắn trên thân của động cơ (cảm biến chính) thì còn có thêm một cảm biến phụ khác được gắn ở trên két nước hoặc gắn ở đầu ra của van hằng nhiệt nhằm mục đích giám sát được cụ thể quy trình van làm việc. 

Tuy nhiên, đã là máy móc thì cũng sẽ có lúc hỏng hóc, nhất là sau khoảng thời gian dài sử dụng, có thể bộ phận cảm biến nhiệt độ làm mát sẽ xảy ra những sự cố nào đó hỏng hóc. Do đó, anh em cần đem xế cưng của mình đi kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên để kịp thời phát hiện và có phương án xử lý phù hợp nhé.

Xem thêm:

• 10 cách khử mùi ô tô hiệu quả ngay tại nhà
• Cách chọn màu xe hợp tuổi, chọn màu xe theo phong thủy
• Những lưu ý khi dán decal xe ô tô

2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của cảm biến ECT

2.1. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát có cấu tạo ra sao?

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECT nghe có vẻ phức tạp nhưng thực ra cấu tạo lại rất đơn giản. Nó có hình dạng của một hình trụ rỗng với phía ngoài là ren và phía trong lắp một nhiệt điện trở có hệ số âm (nhiệt độ khi giảm xuống sẽ kéo theo điện trở tăng lên và ngược lại).

Phần cảm biến chính được đặt ở phía trên thân của động cơ, gần phần nước làm mát của động cơ xe oto. Trong một vài trường hợp khác ở một vài dòng xe khác, cảm biến chính sẽ được đặt ở trên nắp máy. Theo đó, bộ phận cảm biến chính này thường có 2 chân trong đó có một chân là mass E2, một chân còn lại là tín hiệu THW. 

2.2. Nguyên lý hoạt động của cảm biến ECT

Nguyên lý hoạt động của cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát oto tiếp xúc trực tiếp với nước trong khoang nước động cơ. Vì cảm biến chính có hệ số điện trở âm nên khi nhiệt độ nước làm mát không quá cao thì điện trở cảm biến sẽ tăng cao hơn và ngược lại. Điện áp nằm ở phía chân của cảm biến sẽ thay đổi theo sự thay đổi của điện trở cảm biến đã nói trên. 

Lúc này, điện áp 5V thường sẽ đi qua điện trở chuẩn (Đây chính là điện trở có giá trị giữ nguyên, không thay đổi theo nhiệt độ), rồi sau đó sẽ đến cảm biến và quay ngược lại truyền tín hiệu về ECU, sau đó mới về mass. Do đó, nhiệt điện trở ở trong cảm biến chính và điện trở chuẩn sẽ tạo nên một cầu phân áp. Tiếp đó, điện áp ở điểm giữa cầu phân áp sẽ đưa đến bộ chuyển đổi tín hiệu ADC (Analog to Digital Converter).

Khi nhiệt độ động cơ thấp thì sẽ kéo theo giá trị điện trở cảm biến tăng cao lên, hệ quả là làm cho điện áp gửi về bộ chuyển đổi tín hiệu ADC lớn. Lúc này, điện áp sẽ phải chuyển đổi thành một dãy xung vuông, dãy xung này sẽ được tiến hành giải mã bởi một bộ vi xử lý chuyên biệt để có thể gửi tín hiệu chính xác đến cho ECU rằng động cơ lúc này đang ở trạng thái lạnh.

Tương tự khi động cơ có tình trạng nóng lên thì điện áp sẽ giảm và giá trị điện trở cảm biến chính cũng sẽ giảm, sau đó tín hiệu lại được giải mã và truyền đến cho bộ xử lý trung tâm ECU, cho biết rằng động cơ đang trong trạng thái nóng, nhiệt độ cao. 

3. Cách để kiểm tra cảm biến nhiệt độ nước làm mát như thế nào?

Cách kiểm tra cảm biến ECT 

Để kiểm tra được cảm biến nhiệt độ nước làm mát, người thực hiện kiểm tra nên nhớ chuẩn bị một số dụng cụ đơn giản như nước lạnh hoặc bật lửa và tiến hành kiểm tra như sau:

– Kiểm tra và so sánh để xem điện trở cảm biến có thay đổi gì so với thông số của nhà sản xuất hay không? 

– Sau đó, dùng đồng hồ VOM chuyên biệt và mở chế độ đo Ω, khi này nhìn đồng hồ và đọc được kết quả cảm biến chính đang hoạt động bình thường khi:

• Giá trị điện trở tăng từ 4,8 – 6,6 Ω khi nhúng vào nước lạnh
• Giá trị điện trở từ 0,2 – 0,3 Ω khi dùng bật lửa hơ nóng lên

4. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường gặp những lỗi nào?

Sau một thời gian dài hoạt động hết công suất, thường thì cảm biến nhiệt độ nước làm mát sẽ gặp phải một số lỗi cơ bản và dẫn đến động cơ gặp các vấn đề hư hỏng nếu như không phát hiện sớm các lỗi đó và xử lý kịp thời. Có một vài lỗi, sự cố mà cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường gặp như sau:

• Đèn Check Engine báo sáng: Nếu bộ điều khiển trung tâm ECU phát hiện ra có vấn đề về mạch của cảm biến hoặc tín hiệu bất thường thì lúc này đèn Check Engine sẽ được báo sáng.  
• Động cơ quá nhiệt: Khi tín hiệu từ cảm biến chính không chính xác sẽ gây ra hệ quả là làm cho quạt làm mát hoạt động không chính xác theo, từ đó dẫn đến việc nước làm mát sẽ không được sử dụng, không giải nhiệt kịp thời sẽ gây ra hiện tượng quá nhiệt động cơ, rất hại động cơ anh em nhé.  
• Tiêu tốn nhiên liệu: Khi cảm biến nhiệt độ nước làm mát không chính xác thì tín hiệu truyền đến ECU đương nhiên cũng sẽ sai, dẫn đến việc ECU sẽ tính toán sai thời điểm và nhiên liệu cần sử dụng. Ví dụ như khi nhận được tín hiệu nhiệt độ động cơ thấp thì ECU sẽ hiệu chỉnh thời điểm để phun nhiên liệu nhiều hơn nhằm làm nóng động cơ, hành động này sẽ làm tiêu hao kha khá nhiên liệu đấy. 
• Khói đen từ động cơ có thể nhìn thấy bằng mắt thường: Khi cảm biến chính gặp lỗi và gửi tín hiệu nhiệt độ động cơ thấp cho ECU sẽ khiến cho ECU đọc sai tín hiệu và tăng hỗn hợp nhiên liệu lên một cách không cần thiết. Do đó, nếu không được đốt cháy hết nhiên liệu trong buồng đốt thì nhiên liệu còn lại sẽ cháy trong ống xả, lúc này sẽ tạo ra hiện tượng khói đen rất hại động cơ.  

5. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường xảy ra các hư hỏng sau:

Thường xuyên kiểm tra cảm biến ECT để giúp động cơ vận hành ổn định hơn

• Hỏng cảm biến.
• Chạm dương, chạm mát, đứt dây.
• Bình thường, khi có hiện tượng hở mạch, cảm biến sẽ thưởng đạt ở mức -40 độ C; một số dòng xe cảm biến sẽ đặt ở mức 20 độ C để không ảnh hưởng nhiều đến thời điểm phun nhiên liệu, tránh tình trạng phun nhiên liệu quá nhiều khi mạch cảm biến bị lỗi. 

6. Kinh nghiệm thực tế khi tiến hành sửa chữa cảm biến ECT 

• Khi lắp cảm biến cần chú ý theo dõi và kiểm tra kỹ càng xem có bị rò rỉ nước hay không.
• Khi cảm biến nhiệt độ nước làm mát bị hở mạch, ECU sẽ đọc tín hiệu rằng nhiệt độ đang rất thấp và sẽ tiến hành phun nhiên liệu rất đạm, tiêu hao rất nhiều nhiên liệu, điều này có thể gây ra ngợp xăng, không nổ được máy. Anh em chú ý điều này nhé.  

7. Vị trí cảm biến nhiệt độ nước làm mát ở đâu?

Vị trí của cảm biến ECT nằm ở đây

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát nằm ở phía trên phần thân máy hoặc trên đường ống nước làm mát, đầu cảm biến sẽ tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát. 

Kết luận

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là thiết bị có vai trò rất quan trọng trong việc truyền thông tin tới ECU cũng như điều khiển hệ thống phun nhiên liệu. Nếu cảm biến này sử dụng lâu ngày bị lỗi sẽ khiến động cơ khó khởi động hơn trước và làm gia tăng việc tiêu hao nhiên liệu, khiến cho lượng khí thải ra môi trường cũng cao hơn.

Vì vậy, anh em lưu ý nên thường xuyên đem xế cưng đi bảo dưỡng, không chỉ bảo dưỡng phần cảm biến này mà nên bảo dưỡng toàn bộ xe để đảm bảo quá trình vận hành xe ổn định, luôn giữ an toàn cho chính mình và những người xung quanh khi tham gia giao thông nhé.